Υπάρχουν κυρίαρχοι σκύλοι;

Πριν λίγους μήνες, δημοσιεύτηκε μια μελέτη που περιέγραψε πως τα σκυλιά που τρέχουν μπροστά από τα άλλα σκυλιά είναι και πιο «κυριαρχικά».

Η μελέτη χρησιμοποίησε έναν ιδιοκτήτη με τους 6 του σκύλους. Τα αποτελέσματα περιγράφουν πως σε ένα συγκεκριμένο ζευγάρι σκύλων, αυτός που τρώει πρώτος, γαυγίζει πρώτος, και συνήθως νικάει όταν μαλώνουν, σύμφωνα πάντα με τον ιδιοκτήτη τους, τον έναν και μοναδικό ιδιοκτήτη που χρησιμοποίησε η έρευνα, θα τρέχει και πρώτος. Βέβαια αυτό δεν ισχύει πάντα σύμφωνα με τους ερευνητές, αλλά σε ένα ποσοστό 50%-85%, δηλαδή μπορεί άλλες φορές ο άλλος σκύλος να νικάει και να τρώει, γαυγίζει, τρέχει πρώτος, ενώ αν βρεθεί σε επαφή με άλλο σκύλο ή σε μια άλλη περίσταση η σχέση αυτή να αντιστραφεί.

Το πρόβλημα όμως με την έρευνα αυτή, εκτός του ότι χρησιμοποίησε μόνο ένα συγκεκριμένο ιδιοκτήτη με τους σκύλους του, προκύπτει επειδή αντί να περιγράψει αντικειμενικά τις συμπεριφορές των σκύλων, όρισε την τάση του σκύλου να τρώει, να γαυγίζει πρώτος και να νικάει όταν μαλώνει με τον άλλο σκύλο ως “κυριαρχικότητα”, δηλαδή, χωρίς να γνωρίζει την αιτία ή τα αίτια, γιατί μπορεί να μην είναι μόνο ένα, που το ζώο κάνει ότι κάνει, τη βάφτισε “κυριαρχικότητα”. Τόνισαν βέβαια οι ερευνητές, πως η κυριαρχικότητα δεν περιγράφει την προσωπικότητα ενός ζώου, αλλά την τάση του σε μια συγκεκριμένη στιγμή και απέναντι ενός συγκεκριμένου άλλου σκύλου, δηλαδή σε άλλη περίσταση και απέναντι άλλου ζώου, η σχέση αυτή μπορεί να αλλάξει έως και να αντιστραφεί και το “κυριαρχικό” ζώο να γίνει “υποτακτικό” και το αντίθετο. Παρόλα αυτά, αυτοί που προτιμούν να βαφτίζουν τα ζώα “κυριαρχικά”, να αγνοούν τα βιολογικά συναισθηματικά κίνητρα που οδηγούν τα σκυλιά να συμπεριφέρονται διαφορετικά σε κάθε περίσταση και να χρησιμοποιούν επικίνδυνες και ξεπερασμένες μεθόδους, π.χ. πνίχτες και κολάρα με καρφιά, για να “κυριαρχήσουν” οι ίδιοι στους σκύλους τους, χρησιμοποίησαν το άρθρο αυτό, το οποίο προφανώς έχει κάποια σοβαρά επιστημονικά κενά, για να υποστηρίξουν τις ιδέες τους.

Δυστυχώς όμως το ζήτημα αυτό δεν είναι μόνο θέμα οπτικής και στείρας επιστημονικής διαφωνίας, αλλά ζήτημα βιολογικής αλήθειας και πρωτίστως ευζωίας (σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής υγείας) των τετράποδων φίλων μας, μιας και η χρήση βίαιων μεθόδων μπορεί όχι μόνο να τραυματίσει σωματικά και ψυχικά το σκύλο, αλλά και να καταστρέψει τη σχέση ανθρώπου-σκύλου.  

Χρήστος Η. Καραγιάννης Κτηνίατρος, MSc, MRCVS, Ειδικευόμενος του Ευρωπαϊκού Κτηνιατρικού Κολλεγίου Συμπεριφοράς Ζώων (ECAWBM), Animal Behaviour Clinic, University of Lincoln
ckaragiannis@behaviour.gr

Βιβλιογραφία:

Ákos Z, Beck R, Nagy M, Vicsek T, Kubinyi E (2014) Leadership and Path Characteristics during Walks Are Linked to Dominance Order and Individual Traits in Dogs. PLoS Comput Biol 10(1): e1003446. doi:10.1371/journal.pcbi.1003446