Πολύ συχνά, όσοι έχουν σκύλο αναρωτιούνται ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος επικοινωνίας μεταξύ ανθρώπου και σκύλου. Συγκεκριμένα, πολύ συχνά τίθεται το ερώτημα, αν είναι πιο αποτελεσματικό να δώσουμε σε έναν σκύλο να καταλάβει τι θέλουμε να κάνει, χρησιμοποιώντας μια λεκτική εντολή, να του πούμε δηλαδή κάτι, ή αν είναι καλύτερο αντ’ αυτής να του το δείξουμε με χειρονομίες.  

Το ερώτημα αυτό μελετήθηκε σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε πριν λίγες μέρες στο περιοδικό Scientific Reports, όπου μια ομάδα ερευνητών αποφάσισε να διερευνήσει αν λειτουργούν καλύτερα τα λεκτικά, τα οπτικά ή τα οσφρητικά ερεθίσματα στην εκμάθηση ενός σκύλου. Για τον λόγο αυτό εξέτασαν τί πραγματικά συμβαίνει στον εγκέφαλο του σκύλου ενώ ο σκύλος μαθαίνει κάτι καινούριο, χρησιμοποιώντας διαφορετικούς τύπους ερεθισμάτων.

Για να μελετηθεί ο εγκέφαλος του σκύλου ενώ ο σκύλος μαθαίνει χρησιμοποιήθηκε η πρωτοποριακή τεχνική της Λειτουργικής Μαγνητικής Τομογραφίας (fMRI), που χρησιμοποιείται τόσο για έρευνες σχετικά με τις λειτουργίες του εγκεφάλου, όσο και ως μέθοδος απεικόνισης για τους εγκεφάλους ασθενών ή ατόμων με ψυχικές διαταραχές. Η μέθοδος αυτή δεν είναι τίποτα άλλο από έναν μεγάλης ακρίβειας μαγνητικό τομογράφο που αφού σκανάρει τον εγκέφαλο του σκύλου σε ηρεμία μετά τον σκανάρει υπό την επίφραση διάφορων ερεθισμάτων για να εντοπιστούν έτσι οι περιοχές που ενεργοποιούνται με κάθε ερέθισμα. Οι δυσκολίες που προέκυψαν ήταν αρχικά το τεράστιο κόστος του μαγνητικού τομογράφου, καθώς και ότι έπρεπε να εξεταστούν σκύλοι, οι οποίοι θα έπρεπε να εκπαιδευτούν για να κάτσουν ακίνητοι μέσα στον μαγνητικό ομογράφο κατά τη διάρκεια των μετρήσεων, για χρονικό διάστημα πάνω από 10 λεπτά. Το πρόβλημα σε αυτό είναι ότι ο μαγνητικός τομογράφος προκαλεί έντονο θόρυβο και είναι πολύ πιθανό ένας σκύλος να αντιδράσει. Ωστόσο, οι ειδικοί θεώρησαν ότι το εγχείρημα άξιζε τον κόπο, καθώς η χρήση του fMRI θα επέτρεπε στους επιστήμονες να παρατηρήσουν σε «ζωντανές» συνθήκες τι συμβαίνει στον εγκέφαλο του σκύλου κατά τη διάρκεια της μάθησης.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν διαφορετικά ερεθίσματα, π.χ. λεκτικά, οπτικά και οσφρητικά, και έμαθαν στους σκύλους να διακρίνουν ποια από αυτά τα ερεθίσματα συνδέονταν με μια λιχουδιά και ποια όχι. Τα οσφρητικά ερεθίσματα ήταν δύο διαφορετικά αρώματα, τα οπτικά ερεθίσματα ήταν δύο διαφορετικά αντικείμενα, ενώ τα λεκτικά ερεθίσματα ήταν δύο λέξεις. Ο κηδεμόνας του σκύλου θα παρουσίαζε στο κατοικίδιό του ένα ζευγάρι ερεθισμάτων κάθε φορά και με ένα από αυτά, ο σκύλος θα ανταμειβόταν με μια λιχουδιά.

Τα αποτελέσματα ήταν αρκετά σαφή για όσους αναρωτιούνται ποιος είναι ο κατάλληλος τρόπος για να εκπαιδεύσουν τον σκύλο τους. Οι σκύλοι έμαθαν πιο γρήγορα ποιο οπτικό ή οσφρητικό ερέθισμα τους έδινε τη λιχουδιά, ενώ για το λεκτικό ερέθισμα χρειάστηκαν περισσότερο χρόνο για να το αντιληφθούν. Έτσι, αν προσπαθήσουμε να διδάξουμε στον σκύλο μας κάτι καινούργιο, θα ήταν καλύτερα να χρησιμοποιήσουμε κάποιο οπτικό ερέθισμα ή ίσως οσφρητικό, παρά μια λεκτική εντολή.

Για ποιό λόγο λοιπόν στην εκπαίδευση των σκύλων πολλοί εξακολουθούν να χρησιμοποιούν κυρίως λεκτικές εντολές, άλλοι στα αγγλικά, στα γερμανικά και σε κάθε πιθανή ή απίθανη γλώσσα; Μήπως γιατί οι άνθρωποι επικοινωνούμε κυρίως λεκτικά και αυτό εξυπηρετεί εμάς, αλλά όχι απαραίτητα και τους σκύλους μας; Όπως καταλήγουν και οι ερευνητές, η λεκτική επικοινωνία βασίζεται στις ανθρώπινες προτιμήσεις και όχι στην έμφυτη ικανότητα του σκύλου. Αν θέλετε, λοιπόν, να μάθετε κάτι στο σκύλο σας  αφήστε τα λόγια κατά μέρους και δείξτε του τι θέλει να κάνει. 

Βιβλιογραφία: Prichard, A., Chhibber, R., Athanassiades, K., Spivak, M. and Berns, G.S., 2018. Fast neural learning in dogs: A multimodal sensory fMRI study. Scientific reports, 8(1), p.14614.

 

Δρ. Χρήστος Καραγιάννης 

Συμπεριφοριολόγος Κτηνίατρος, MSc, Dip. ECAWBM(BM), MRCVS

European Specialist in Veterinary Behavioural Medicine

Επισημονικά Υπεύθυνος : Ελληνικού Ινστιτούτο Εκπαίδευσης & Συμπεριφοράς Σκύλου & Γάτας 

  

Επικοινωνία: 211-8001111 και ckaragiannis@behaviour.gr

Πηγή: http://behaviour.gr

 

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ:

 Συμπεριφοριολόγος Kτηνίατρος; Δηλαδή;;;

 Κυριαρχικός σκύλος: Μύθος ή Πραγματικότητα;